Tijd en eeuwigheid (T5.VI)

Voor het ego is tijd uitermate kostbaar en belangrijk. Het ego is altijd bezig met het verleden of de toekomst (de horizontale tijdslijn), met het verbeteren van allerlei omstandigheden of mensen (inclusief zichzelf), of op zijn minst met het tegengaan van verval of het 'rechtzetten' van 'fouten' of 'aangedaan onrecht'. Vorige keer lazen wij dat het doel van het ego nu eenmaal angst zaaien is en dat zijn brandstof daarbij schuld is. Vandaag wordt daaraan toegevoegd: Schuldgevoelens houden de tijd in stand.(2:1) Zonder geloof in schuld kan er immers geen angst (voor vergelding of verlating) bestaan. Angst zaaien lukt dus alleen als er een (geloof in) toekomst en verleden is! Dit is de continuïteit van het ego.(2:3) Een eindeloze stroom van schuld, angst en poging tot vermijding van de vermeende consequenties ervan. Of, misschien herkenbaarder in het dagelijks leven: een eindeloze stroom van pogingen om onvrede op te lossen door omstandigheden te veranderen of te proberen te beheersen. 

De eeuwigheid kun je zien als een 'verticale' zijnslijn, waarin verleden en toekomst geen rol spelen. Het is inkeer, de beweging naar binnen in plaats van naar buiten. Het doel is niet in de toekomst iets verbeteren of vermijden, maar uitsluitend huidige vrede en vreugde, temidden van de kwesties die er in je dagelijks leven lijken te spelen. Zo ruilen we de continuïteit van het ego in voor die van de eeuwigheid. Wanneer jij voor deze ruil kiest, ruil je tegelijkertijd schuld voor vreugde, kwaadaardigheid voor liefde, en pijn voor vrede in.(2:5)
De mogelijkheid dat je NU voor vreugde zou kunnen kiezen, wat er ook speelt, is beangstigend voor het ego. Je ego kan deze vrijheid niet aanvaarden en zal er zich op ieder moment en op iedere mogelijke manier tegen verzetten.(2:9) Dat doet het ego vooral door je in de praktijk voortdurend voor te houden dat er éérst nog iets aangepakt of rechtgezet dient te worden op het gebied van gezondheid, relaties, werk of wat dan ook. Zo stellen we de zachtmoedige vrede die we onder elke omstandigheid zouden kunnen ervaren als we daarvoor zouden kiezen, liever nog even uit. Uitstel is de favoriete strategie van het ego. In 'Wat is zonde?' voorafgaand aan les 251-259 van het Werkboek, zegt Jezus tegen ons: Hoelang, o Zoon van God, wil je nog doorgaan met het spel (...)? Zullen we dit scherpgekante kinderspeelgoed niet eens afdanken? (5:1-2) Gelukkig wordt ons in de paragraaf van vandaag verzekerd: Uitstel speelt geen rol in de eeuwigheid..(1:3) want al die tijd dat we ons vergissen door te denken dat we iets moeten bereiken, veranderen we niets aan wie we werkelijk zijn: een schepping van Liefde. Maar uitstel.. is tragisch in de tijd(1:3) Met andere woorden: we doen het alleen onszelf aan. 

Wat is dan het nut van tijd zoals we dat ervaren? We hebben herhaaldelijk gezegd dat de tijd een leermiddel is dat zal worden afgeschaft wanneer het niet langer van nut is.(12:4). Zolang wij ons vergissen door te denken dat we autonome wezens zijn, afgescheiden van anderen en van allerlei bronnen die ons gelukkig(er) zouden kunnen maken (en die illusie is tamelijk hardnekkig!), kunnen we tijd gebruiken om te leren dit anders te gaan zien. Hoe? Door bereid te zijn ongelijk te hebben. Door bereid te zijn om elk moment dat we onvrede voelen uitsluitend als signaal te zien dat we naar het ego luisteren. Dat is niet kwalijk, maar geeft alleen een onprettige ervaring. Ieder moment dat we daar genoeg van hebben, kunnen we gebruik maken van de macht van onze denkgeest om te luisteren naar de stem van Wijsheid, de Heilige Geest, in de plaats van naar de stem van het ego. De twee stemmen spreken ten gunste van verschillende interpretaties van hetzelfde tegelijkertijd, of bijna tegelijkertijd, want het ego spreekt altijd eerst. (3:5) Dus in de praktijk komt het vaak hier op neer: er is een situatie, het ego velt een oordeel en húp daar gaan we... verloren in de gedachtenstroom 'zo zou het niet moeten zijn'. Tenzij we opnieuw kijken. Dan kan het er zo uitzien: er is dezelfde situatie, het ego velt een oordeel, en ik.... vraag de Heilige Geest in stilte om hulp om deze situatie anders te zien. Help mij alstublieft om dit anders te zien. Namelijk, op een manier waarop ik van mijn eigen oordelen wordt verlost. Het ego ziet dat niet als een verlossing, want die heeft liever gelijk dan geluk. Maar het is niet aan het ego, maar aan óns om te kiezen naar welke stem we luisteren en wat we als verlossing beschouwen. 

Een mooi symbool voor deze keuze is het kruis. Als je je voorstelt dat je je altijd precies op het kruispunt bevindt van de horizontale en verticale lijn, kun je zien dat het er alleen maar om gaat waar jij met je aandacht bent.. Als je naar het ego luistert, ben je druk bezig allerlei omstandigheden te veranderen of te veroordelen (=de horizontale tijdslijn van verleden en toekomst). Als je naar die andere Stem luistert (=de verticale zijnslijn), wend je simpelweg je aandacht af van je oordelen over hoe dingen zouden moeten zijn of worden, en richt je je aandacht op je vermogen om kalm te luisteren naar de Stem die de kwestie opnieuw voor ons interpreteert, altijd in het voordeel van een ieder. Volgens het ego kan dit laatste natuurlijk niet: in het voordeel van een ieder. Want het ego heeft het principe: als jij niet schuldig bent dan moet ik of een ander of God of het lot het wel zijn. De boodschap van de Heilige Geest is echter: aangezien jij onschuldig bent moeten al jouw broeders dat samen met jou zijn want jullie zijn één. En dát jij onschuldig bent staat vast. Wat jij ook gedaan denkt te hebben, als je het aan het Hoger Gerechtshof (HG) voorlegt staat de uitkomst vast: Het zal de aanklacht tegen jou afwijzen, hoe zorgvuldig je die ook hebt opgebouwd. De aanklacht kan wel waterdicht maar niet Goddicht zijn. (10:6) Het ego werpt verontwaardigd op: maar als niemand schuld heeft, wat dan? Het antwoord is: dan zijn de dingen simpelweg zoals ze zijn en daar doen we het dan mee. De realiteit is natuurlijk dat we het er sowieso mee moeten doen, dat onze enige keuze is of we dat met boosheid, angst of innerlijk verzet doen, of met de macht van een kalme denkgeest, een macht die groter is dan alle wereldse machten bij elkaar. Het is de macht van Liefde, de macht van oordeelloosheid.  

Wat jij nu moet leren is: alleen oneindig geduld sorteert onmiddellijk effect. Op deze manier wordt de tijd voor de eeuwigheid verruild. Oneindig geduld roept oneindige liefde op en door nu resultaat op te leveren maakt het de tijd overbodig.(12:1-3)

Ziehier het (enige) nut van tijd: een dagelijkse mogelijkheid om telkens opnieuw de macht van onze denkgeest te ervaren door opnieuw te kiezen. Met alle geduld van de wereld, steeds opnieuw. Met dit als doel wordt alles wat we schijnbaar meemaken een heel andere ervaring. 

---