reflecties voor innerlijke vrede
In onze menselijke ervaring lijken denken en waarnemen verschillende processen te zijn. Denken is een proces dat zich uitsluitend van binnen lijkt af te spelen, terwijl waarneming een proces lijkt te zijn dat plaatsvindt naar aanleiding van zaken die zich buiten ons bevinden. Een Cursus In Wonderen leert ons echter dat de oorsprong van waarneming het denken zelf, dus de gedachte is, en niet andersom. Gedachten beginnen in de denkgeest van de denker, vanwaaruit ze naar buiten reiken. (9:1) Met andere woorden: wat we denken, zien we voortdurend weerspiegeld in de wereld om ons heen. Verderop in de Cursus staat het nog directer: Projectie maakt waarneming. (T21:I). Projectie is een begrip uit de psychologie dat inhoudt dat we eigenschappen of emoties die we bij onszelf liever niet waarnemen, toeschrijven aan een ander. 'Wat je zegt ben je zelf', dus. Als ik bijvoorbeeld arrogantie verafschuw en dat beslist nooit wil zijn, zal ik mij ergeren aan al het gedrag van anderen dat ik als zodanig interpreteer. Mijn neiging om andermans gedrag juist precies zo te interpreteren, komt doordat mijn ego het een fijne geruststelling vindt om het in een ander te zien zodat hetzelfde in mij buiten beeld blijft. Wat je projecteert verstoot je, en daarom geloof je niet dat het van jou is. (2:1) Het is uitsluitend een instrument van het ego om jou te doen voelen dat jij anders bent dan je broeders en van hen afgescheiden. Het ego rechtvaardigt dit op grond van het feit dat het jou ‘beter’ doet lijken dan zij... (3:3-4). Overigens geldt het tegenovergestelde ook. Als we bepaalde eigenschappen in een ander bewonderen, is dat een projectie van iets dat we over onszelf niet dúrven te geloven. Als ik niet durf te geloven dat ik bijvoorbeeld moedig zou kunnen zijn in moeilijke situaties, zet ik mensen van wie ik hun gedrag zo interpeteer, op een voetstuk. Ergenis en bewondering zijn dus twee kanten van dezelfde medaille en beide het resultaat van projectie. En zo brengen we onze eigen 'werkelijkheid' tot stand, de wereld die we om ons heen waarnemen. Omdat wij een Schepping van God zijn en dus dezelfde onmetelijke scheppingskracht hebben, worden onze gedachten volautomatisch de door ons ervaren werkelijkheid. Koesteren we gedachten aan verschillen en afzonderlijke belangen, dan komt dat voort uit een verlangen naar individualiteit. Het ego zal je 'van dienst' zijn door het voortdurend zoeken naar getuigen van dit zelfconcept. Onze waarneming toont ons dan (middels projectie) een wereld van afgescheiden wezens die soms samenwerken, elkaar soms bestrijden, soms samenspannen, of speciale relaties beleven, maar altijd uiteindelijk los staan van elkaar. Dat deze wereld, door zijn instabiele, grillige aard vaak helemaal niet zo'n prettige ervaring voor ons is, ligt voor de hand. Het valt niet mee om te leven temidden van mensen die tekortschieten, over wie we een oordeel hebben of tegen wie we opkijken. Het maakt ons teleurgesteld, gefrustreerd en boos. Woede zonder projectie is onmogelijk. (3:6). Hoe onprettig deze zelfgemaakte wereld ook mag aanvoelen, het houdt in elk geval de ervaring overeind dat we een losstaand, autonoom wezen zijn. Dat moet in alle eerlijkheid wel onze oorspronkelijke verlangen geweest zijn. Anders zouden we dat nu niet zo ervaren: een leven met anderen die altijd (net) groter of kleiner zijn dan wijzelf en waarin de dingen altijd net anders lopen dan onze voorkeur is. Het ego heeft het er druk mee en moet voortdurend actief zijn met oordelen over- en projecteren op anderen, om ervoor te zorgen dat de werkelijkheid ons niet alsnog zal gaan dagen: dat we naar (een verstoten eigenschap van) onszelf kijken in plaats van naar (een eigenschap van) een ander. Kortom: het (...) enige doel is de afscheiding gaande te houden. (3:2) Wat is het alternatief voor de wereld die we ervaren die we ervaren door projectie? Elk vermogen van het ego kan op een betere manier worden benut, omdat zijn vermogens worden geleid door de denkgeest, die over een betere Stem beschikt. (4:2) Het vermogen van het ego om onze waarneming te maken, kan ons ook verlossen, als we dit vermogen onder leiding van deze 'betere Stem', de Stem van Liefde ofwel de Heilige Geest plaatsen. Hoe zou dat eruit zien? De Heilige Geest begint met jou als volmaakt waar te nemen.(5:1) Met volmaakt wordt bedoeld: een uitbereiding van Liefde en voor altijd onschuldig aan elke ingebeelde vergissing, wat het verhaal over jezelf ook is. Omdat Hij weet dat deze volmaaktheid gedeeld wordt, herkent Hij die in anderen, en versterkt die zo in beiden. In plaats van woede wekt dit liefde voor beiden op, omdat het een toestand teweegbrengt die alles insluit. (5:2-3) Zo ontstaat een nieuw soort waarneming, één van gelijkheid. En dit... is de enige manier waarop jij in de wereld geluk kunt vinden. (5:6) Elk moment dat ons verlangen naar geluk gróter is dan ons verlangen naar afscheiding, zijn we bereid om onze projecties terug te nemen en die 'betere Stem' voor ons te laten spreken. Deze Stem herinnert ons simpelweg aan die Waarheid van Eenheid en Liefde. Als we ons deze Waarheid herinneren vindt onmiddellijk de correctie van de vergissing plaats, wat we 'de Verzoening' noemen: onze verdedigingsmuur valt weg, alle verhalen die we onszelf voortdurend voorhielden, alle oordelen die we dachten in stand te moeten houden, alles valt weg. Op dit moment wordt ons volkomen helder .....dat de afscheiding nooit heeft plaatsgevonden. (10:7) En ondanks zijn verwoede pogingen kan het ego (..) hierover niet zegevieren omdat het de uitdrukkelijke vaststelling is dat het ego nooit heeft plaatsgevonden (en dus niet bestaat en nooit heeft bestaan). (10:8) Het is alsof het ego een figuur is uit een nachtelijke droom die zich in allerlei bochten heeft gewrongen om jou vooral slapend (oordelend en onderscheidend) te houden, omdat door jouw ontwaken die figuur zelf zou verdampen en je alleen nog maar liefdevolle heelheid zou zien waarnaar je ook keek. Want voor de Christus in ons geldt: Waar Hij ook kijkt, Hij ziet Zichzelf. (12:5). En als we willen en bereid zijn, kunnen we altijd met Zijn ogen kijken en hetzelfde zien. Waar wachten we nog op? |
|
© 2024 Monique Zomer | www.vanharttothart.org